Mięśnie dna miednicy to kompleks mięśniowy, który odpowiada za podtrzymywanie narządów miednicy mniejszej oraz kontrolę mikcji i defekacji. Osłabienie dna miednicy może prowadzić do różnych dolegliwości, na przykład wysiłkowego nietrzymania moczu. Na podstawie badań szacuje się, że ten problem może dotyczyć 1 na 5 kobiet powyżej 40. roku życia. 

Do przeciwdziałania dysfunkcjom uroginekologicznym, takim jak nietrzymaniu moczu czy stolca oraz obniżenia narządów miednicy mniejszej zalecana jest szeroko pojęta fizjoterapia mięśni dna miednicy. W jej skład wchodzi między innymi aktywacja mięśni dna miednicy, różnego rodzaju techniki fizjoterapeutyczne, trening funkcjonalny i medyczny oraz elementy fizykoterapii, m. in.: biofeedback i elektrostymulacja mięśni dna miednicy.

SPIS TREŚCI: 

Mięśnie dna miednicy – anatomia

Mięśnie  dna miednicy – podstawowe funkcje

Elektrostymulacja a trening mięśni dna miednicy

Biofeedback a trening mięśni dna miednicy

Skuteczność terapii z wykorzystaniem elektrostymulacji i biofeedbacku

Zapisz się na szkolenie w mc2courses.pl

Jeżeli jesteś fizjoterapeutą zainteresowanym uroginekologią lub jesteś w trakcie rozwoju swojej kariery w dziedzinie fizjoterapii uroginekologicznej – koniecznie przeczytaj ten artykuł. Dowiesz się z niego:czym jest trening mięśni dna miednicy oraz jak na ich kondycję wpływa elektrostymulacja i biofeedback.

Mięśnie dna miednicy – anatomia

Mięśnie dna miednicy wypełniają od dołu miednicę kostną i są przyczepione do spojenia łonowego, kości guzicznej i guzów kulszowych. Budowę mięśni dna miednicy można podzielić na trzy warstwy, do których należą:

• przepona dna miednicy – tworzą ją mięsień dźwigacz odbytu, mięsień guziczny oraz górna i dolna powięź przepony miednicy;
• przepona moczowo-płciowa – składa się z mięśnia poprzecznego głębokiego krocza, mięśnia zwieracza cewki moczowej oraz górnej i dolnej powięzi przepony moczowo-płciowej;
• mięśnie powierzchowne krocza – w ich skład wchodzi mięsień poprzeczny powierzchowny krocza, mięsień opuszkowo-gąbczasty i mięsień kulszowo-jamisty.

Pod kątem filogenetycznym mięśnie dna miednicy to jedne z najstarszych tworów anatomicznych, które ewoluowały i zyskały nowe funkcje, gdy człowiek przyjął postawę stojącą.

Mięśnie dna miednicy – podstawowe funkcje

• podtrzymywanie narządów miednicy mniejszej – osłabienie tych mięśni z czasem może prowadzić do obniżen narządów miednicy mniejszej oraz pojawienia się problemu związanego z ich wypadaniem;
• kontrola mięśniowa – w trakcie wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, na przykład w czasie kaszlu, funkcją mięśni dna miednicy jest zamknięcie cewki moczowej i odbytu. W przypadku niewydolności mięśni dna miednicy, ta funkcja może zostać zaburzona, co poskutkuje rozwojem wysiłkowego nietrzymania moczu;
• stabilizacja tułowia –  mięśnie dna miednicy odpowiadają za stabilizację miednicy w czasie stania, stabilizują nogę podporową w trakcie chodu oraz wpływają na hamowanie kończyny wykrocznej;
• satysfakcja seksualna – prawidłowe napięcie i ukrwienie tych mięśni ma istotny wpływ na odczuwanie satysfakcji seksualnej;
• poród – mięśnie dna miednicy oraz umiejętność kontroli ich napięcia mają ogromny wpływ na przebieg porodu, szczególnie na jego II fazę.

Mięśnie dna miednicy pełnią bardzo ważną rolę w organizmie kobiety. Z tego powodu tak ważna jest umiejętność prawidłowej oceny ich kondycji oraz w razie konieczności odpowiednio wczesne wdrożenie treningu mięśni dna miednicy jako terapii zachowawczej.Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat badania w fizjoterapii uroginekologicznej i zdobyć praktyczne umiejętności w tym zakresie, zapisz się na nasze szkolenie Uroginekologia – praktyka: badanie per vaginam, badanie per rectum.

Elektrostymulacja a trening mięśni dna miednicy

W kontekście profilaktyki schorzeń związanych z dysfunkcją mięśni dna miednicy istotnym czynnikiem jest wdrożenie odpowiednio wcześnie leczenia. To ważne, gdyż jak pokazują badania, te dolegliwości w znaczący sposób wpływają na obniżenie komfortu życia kobiet na wielu płaszczyznach – zawodowej, społecznej czy rodzinnej. W przypadku dysfunkcji mięśni dna miednicy duże znaczenie ma leczenie zachowawcze. W tym celu wykorzystuje się aktywacje mięśni dna miednicy oraz elektrostymulację i biofeedback. 

Elektrostymulacja ma na celu reedukację nerwowo-mięśniową, na przykład u pacjentek z problemem nietrzymania moczu. Powoduje także wzmocnienie siły mięśniowej zwieracza zewnętrznego odbytu i zwieracza cewki moczowej. W tym celu wykorzystuje się elektrody dopochwowe oraz prąd zmienny, dwufazowy o przebiegu prostokątnym. Amplituda prądu jest dostosowywana indywidualnie do pacjentki i ma na celu wspomóc skurcz mięśni dna miednicy lub wywołać go w sposób bierny.

Biofeedback a trening mięśni dna miednicy

Warto również wspomnieć o terapii biofeedbacku, która bardzo często idzie w parze z elektrostymulacją. Biofeedback ma za zadanie torować prawidłowe wzorce ruchowe, na przykład po ich wcześniejszym uszkodzeniu poprzez wykorzystywanie zjawiska sprzężenia zwrotnego. W przypadku mięśni dna miednicy ten rodzaj terapii ma na celu nauczyć pacjentkę odpowiedniej aktywacji mięśni. Dzięki wykorzystaniu aparatury rejestrującej możliwa jest ocena siły skurczu w czasie rzeczywistym oraz korygowanie napięcia mięśniowego przez pacjentkę na bieżąco w trakcie trwania terapii.

Skuteczność terapii z wykorzystaniem elektrostymulacji i biofeedbacku

Jak pokazują liczne badania naukowe, mięśnie dna miednicy bardzo dobrze reagują na terapię z wykorzystaniem elektrostymulacji i biofeedbacku. Jedna z prac badawczych (Conservative treatment of female stress urinary incontinence with functional electrical stimulation) przedstawiła wyniki, które wykazały, że po trzech miesiącach ponad 70% pacjentek poddanych terapii z powodu nietrzymania moczu całkowicie pozbyła się problemu lub uległ on zmniejszeniu w znacznym stopniu. Dzieje się tak, ponieważ elektrostymulacja poprawia siłę mięśniową, napięcie mięśni oraz pobudza do syntezy włókna wolnokurczliwe, z których w dużej mierze zbudowane są mięśnie dna miednicy. Warto podkreślić, że ten rodzaj terapii u pacjentek uroginekologicznych jest niezwykle skuteczny oraz zalecany przez Polskiego Towarzystwo Ginekologiczne.

Zapisz się na szkolenie w mc2courses.pl

Schorzenia uroginekologiczne toczęsta przypadłość występująca u kobiet w różnym wieku, która potrafi doprowadzić nawet do wykluczenia z funkcjonowania w  społeczeństwie i znacznego obniżenia komfortu życia codziennego. W leczeniu schorzeń uroginekologicznych bardzo ważną rolę odgrywa terapia zachowawcza, w której skład wchodzi między innymi elektrostymulacja i biofeedback.

Jeżeli jesteś zainteresowana/y zdobyciem wiedzy oraz praktycznych umiejętności z tego zakresu, już dzisiaj zapraszamy Cię do zapisu na nasz kurs ,,Biofeedback i elektrostymulacja w fizjoterapii mięśni dna miednicy’’. Z tego szkolenia dowiesz się między innym, jaka jest metodyka wykonywania elektrostymulacji i biofeedbacku z EMG w zależności od rodzaju schorzenia, a w części praktycznej poznasz ćwiczenia wykorzystywane w terapii mięśni dna miednicy oraz dowiesz się, w jaki sposób wpływają na nie takie czynniki jak pozycja wyjściowa, zmęczenie czy oddech. Spiesz się i zapisz się już dziś, gdyż liczba miejsc jest ograniczona!

Zapraszamy również do skorzystania z kursu: Pessaroterapia, elektrostymulacja mdm z biofeedback – teoria i praktyka.